Duyuyorum Ama Anlamıyorum.. Neden?

İleri yaş hasta popülasyonunda işitmenin değerlendirilmesi diğer yaş gruplarından farklı olarak KBB hekiminin ve odyologun farklı yaklaşım göstermesi gereken hassas bir durumdur. İleri yaş hastalarda sıklıkla algısal bozukluklar ve ona eşlik eden farklı rahatsızlıklar görülebilir. İleri yaş hastalarda işitme eşiğini ve bu eşiği tespit etmede kullanılan rutin odyolojik test sonuçlarını etkileyen birçok farklı sebep vardır. Bu sebepler düşünüldüğünde elde edilen odyolojik test sonuçları farklılık göstermektedir. Aynı zamanda ileri yaştaki hastaların işitme ile ilgili problemlerinin ve tedavi seçeneklerinin doğru şekilde ortaya konulması disiplinlerarası bir tıbbi değerlendirmeyi gerektirmektedir.

Günümüzde ortalama yaşam süresinin uzamasıyla birlikte yaşa bağlı işitme kaybı olan hasta popülasyonu da artış göstermiştir. Bu yaş grubundaki hastaların çevre seslerini algılayamamaları, televizyon izlerken zorluk yaşamaları, kalabalık ortamlarda sesleri ayrıştırma problemi yaşamaları, işitsel uyarının yetersizliğine bağlı olarak algılada zayıflıklar gibi problemler yaşam kalitelerini düşürmektedir.

Artan yaş ile birlikte vücudumuzda bazı dokuların yapısı bozulmaktadır. Yapısı bozulan dokulardan biri de sinir dokusudur. İşitme sinirinden beyin sapına ve buradan da beyne kadar uzanan işitsel sinir yolları üzerindeki sinir dokusunda meydana gelen biyolojik yaşlanma neticesinde oluşan işitme kaybına presbiakuzi adı verilir. Yapılan çalışmalarda ileri yaş grubunda meydana gelen ve en sık görülen işitme kaybı nedeninin presbiakuzi yani yaşa bağlı işitme kaybı olduğu gösterilmiştir. Presbiakuzi özellikle yüksek frekanslarda işitme kaybı ile karakterize bir hastalıktır.

Presbiakuzili hastalar genellikle duyuyorum ama anlamıyorum şikayeti ile hekimlere başvururlar. Bu kişilerin kaç yıldır işitme kaybının olduğu mutlaka sorgulanmalıdır. Presbiakuzili hastaların mutlaka detaylı odyolojik testleri yaptırmaları gerekmektedir. Saf ses odyometri testinin yanı sıra konuşmayı ayırt etme skorları ve konuşmayı alma eşikleri mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. 

İşitme testinde çıkan sonuca göre duyuyorum ama anlamıyorum şikayetiyle kliniklere başvuran ileri yaş hastaların konuşma anlaşılabilirlik becerileri, frekans seçicilik becerileri ve yer yön algılarının iyileşmesi mümkündür. Bu hasta grubunda görülen işitme kaybının erkenden farkedilmesi, uygun müdahelenin yapılması ve en yakın zamanda işitme cihazı kullanmaları gerekmektedir. İşitme kaybının tipi, işitme kaybının derecesi ve işitme kaybının ne zamandır var olduğu gibi parametreler işitme cihazı uygulaması yapılırken mutlaka dikkate alınmalıdır. Cihazlandırma öncesindeki ilk adım, detaylı anamnez alınması, Kulak Burun Boğaz muayenesi ve odyolojik değerlendirme aşamasıdır. Bu aşamada, saf ses odyometri, konuşma odyometrisi, akustik immitansmetri ve gerekirse elektrofizyolojik test yöntemleri ile işitme kaybı tespit edilir. İleri yaş grubundaki hastalarda bozulan işitsel becerilerin değerlendirilmesini sağlayacak kolay uygulanabilir test bataryalarının oluşturulması ve rutin kullanıma girmesi hastalığın doğru değerlendirmesi, hastaya uygun tedavi yönteminin ve uygulanacak işitme cihazı tipinin seçimi için son derece önemlidir. Yapılan tüm odyolojik değerlendirmeler sonucu, işitme cihazı adaylığı belirlenmiş olur.

Doğru işitme cihazı tipi ve modeli seçerek doğru uygulama yapılması en önemli aşamalardan biridir. İşitme cihazı ayarları mutlaka uzman bir odyolog ya da odyometri teknikeri tarafından işitme eşiklerinize göre yapılmalıdır. İşitme cihazı ayarları gerçek kulak ölçümleri (REM) ile değerlendirilip doğrulanmalıdır. Gerçek kulak ölçümü; işitme cihazı ayarının, düşük girdili seslerde duyulabilirliği geri kazandırma, orta girdili seslerde konuşmanın anlaşılırlığını iyileştirme ve yüksek girdili seslerde ise kazancı sınırlayarak hastanın rahatsız olmasını önleme hedefleri doğrultusunda elde edilen yanıtları, 3 temel hedef kazanç eğrisiyle eşleştirerek objektif verilere uygun olarak programlama yapılmasını sağlamaktadır.

Cihazlandırılmanın sonrasında mutlaka düzenli takip ve kontrol ile işitme cihazı ayarları güncellenmelidir. Presbiakuzili hastaların 6 ayda bir odyolojik testleri tekrarlanmalıdır. Cihaz uygulamasını yapan odyolog ya da odyometri teknikeri tarafından hastanın cihaz kullanmaya başladıktan sonra neler ile karşılaşabileceği gerçekçi bir şekilde anlatılmalı ve cihazlandırma sonuçlarına ilişkin hasta ve ailesine bilgilendirme yapılmalıdır. Bu açıklamalar yapılırken işitme kaybına ilişkin tüm hususlar göz önünde bulundurularak bütün sorulara gerçekçi cevaplar verilmelidir.

Duyuyorum ama anlamıyorum problemi yaşayan presbiakuzili kişilerde işitme kaybından kaynaklı işitsel algı bozukluğu için rehabilitasyon çalışmalarıyla işitme cihazına adaptasyon süreci desteklenmelidir.  Rehabilitasyon süreci odyolog ve hasta tarafından belirlenmeli ve hastanın ihtiyacına göre uygulanmalıdır. Doğru işitme cihazı seçimi, doğru uygulama, doğru zamanda yapılan takip ve uygun rehabilitasyon yaklaşımlarıyla bu problem çözülebilmektedir. Rehabilitasyon uygulamaları hastanın yaşam kalitesinin yükselmesine sebep olacaktır. Eğer siz de duyuyorum ama anlamıyorum diyorsanız en yakın şubemizden randevu oluşturarak çözüme bir adım daha yaklaşabilirsiniz.